Geografisch thema

Papenvijversstraat (Hertsberge)

ID
11517
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11517

Beschrijving

Zie ook: Oostkamp.

Straat in het noorden van Hertsberge, die de Lodistraat verbindt met de kruising van de Waterstraat, de Scharestraat en de Papenvijversstraat, waar drie deelgemeenten van Oostkamp (Oostkamp, Hertsberge en Ruddervoorde) samenkomen. De straat vormt de meest noordelijke grens van Hertsberge en vertrekt aan het gehucht Nachtegaal; de bebouwing ten noorden van de straat behoort tot Oostkamp, die ten zuiden van de straat (oneven nummers) maakt deel uit van de deelgemeente Hertsberge. De benaming "Papevijvers" wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1836. Ze verwijst naar de voormalige vijvers, oorspronkelijk gelegen naast het Kampveld tussen Waardamme en het gehucht Erkegem (Oostkamp), die later zijn omgezet in land en bos.

De straat maakt deel uit van het historische wegennet van Oostkamp zie reeds afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601). Op de kaart van Pourbus heeft de straat nog een zijbaan in noordwestelijke richting, waarvan vandaag echter geen sporen meer zijn. Weergave op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), met slechts een tweetal hoeves. Op een eind 18de-eeuwse kaart uit het Rijksarchief te Brugge wordt de straat afgebeeld als een volledig met bomen omzoomde weg, onderbroken door een klein brugje, zogenaamd de "Leenbrug", ter hoogte van de kruising met de Hertsbergebeek. Begin 19de eeuw zijn slechts enkele verspreide hoeves langsheen de straat gelegen. De straat wordt op een begin 19de-eeuwse kaart uit het Rijksarchief te Brugge aangegeven als "heerweg van Wardamme naer Beernem" en op het primitief kadasterplan (circa 1835) als "Straat van Waerdamme na Beernem". Weergave als "Chemin n° 8" op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) die in westelijke richting doorloopt over de huidige Hazelaarstraat (zie Oostkamp) tot in Beernem, omschreven als "Chemin du lieu dit Papenvyver au chemin dit Wollestraet à Beernem" en met als naam "Zwinhagestraet". De Atlas van Vandermaelen (1846-1854) duidt de brug over de Hertsbergebeek aan als de "Leenbrugge", vermoedelijk afgeleid hoevenaam "'t Leen" (zie Lodistraat nummer 112). De "Leenbrugge" wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1821. Deze houten brug wordt in 1880 door instortingsgevaar vervangen door een stenen brug, gerealiseerd door de Bruggeling Edmond Van Keirsbilck. De kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1880) duidt aan de zuidzijde van de Papenvijversstraat de wijk Papenvijvers aan, in het noorden de wijk Kampveld (zie Oostkamp), in het westen de wijk Lodi (zie Lodistraat) en in het oosten de wijk Rooiveld (zie Waardamme). Vóór de fusie van Hertsberge met Waardamme, Ruddervoorde en Oostkamp in 1977 wordt de straat "Paepevijverstraat" genoemd. Thans quasi loodrechte verbindingsweg die in het westen wordt onderbroken door de Hertsbergebeek. Aan het kruispunt met de Scharestraat en de Rooiveldstraat (zie Waardamme) bevindt zich een grensboom; solitaire Hollandse linde met stamomtrek van 175 centimeter op de grens van de drie deelgemeentes van Oostkamp, met name Hertsberge, Oostkamp en Waardamme. De noordelijke straathelft wordt ontsierd door de aanwezigheid van de bedrijven van het industrieterrein Kampveld (zie Oostkamp). De bebouwing aan de zuidzijde van de straat bestaat uit enkele verspreide hoeves voornamelijk uit de 20ste eeuw. Nummer 15, hoeve met recent herbouwd woonhuis doch bewaarde stal-/schuurvleugel van 1928 met een ten oosten aangebouwd bakhuisje; verankerde bruine baksteenbouw verlevendigd door rood beschilderde staldeuren, luiken en houtwerk onder pannen zadeldak met lichte overkraging. Later wordt het volume uitgebreid in zuidelijke richting. Nummer 21, hoeve gelegen langs een zijtracé van de Papenvijversstraat, teruggaand tot eerste helft van de 19de eeuw zie gedeeltelijke weergave woonhuis op primitief kadasterplan (circa 1835). Eénlagig woonhuis van verankerde baksteen van zes traveeën onder zadeldak met pannen met wit beschilderde gevels op zwart gepekte plint.

  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Watering van Blankenberge, nummer 1084: Kaart van een hofstede gelegen te Oostkamp, in het bezit van Jan Rabat-Stalpaert, gemaakt door J.J. Rabaut-Lafrancq, 18de eeuw.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1065B: Kaart van een hofstede en gronden, eigendom van Jan Rabaut, opgemaakt door P.L. Messiaen, R. Aerts, F. d'Hauw, Gilliodt-van de Male, kopie van 1808.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen, nummer 1618: Kadastrale kaarten van Sijsele, Oostkamp, Zedelgem en Sint-Kruis, 1810.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1101: Oostkamp, Plannen van eigendommen, eigendom van weduwe J. van den Wouwere, geboren Isabelle Beaucourt en Jeanette Beaucourt, 19de eeuw.
  • CLAEYS G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 318.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel VII, Brugge, 1927, kolom 366.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel IX, Brugge, 1929, kolom 429.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel XII, Brugge, 1931, kolom 336.
  • ZWAENEPOEL A., Inventaris van traditionele, solitaire bomen en struiken als leidraad voor natuur- en landschapsbehoud en -herstel in West-Vlaanderen, WVI in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, Brugge, 2005, p. 151-152.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve met schuur

  • Is deel van
    Hertsberge

  • Is gerelateerd aan
    Papenvijversstraat (Oostkamp)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Papenvijversstraat (Hertsberge) [online], https://id.erfgoed.net/themas/11517 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.