Geografisch thema

Schelle

ID
13701
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13701

Beschrijving

Landelijke gemeente ten zuiden van Antwerpen gelegen aan de monding van de Rupel; 7.174 inwoners in 1981 en een oppervlakte van 780 hectare. Schelle wordt ten noorden begrensd door de Vliet, ten noordwesten door de Schelde, ten westen door de Rupel en ten zuiden door de Wullebeek. Schelle maakte deel uit van het Land van Mechelen dat toebehoorde aan de familie Berthout en van 1462 tot 1505 aan de hertogen van Brabant. Op lokaal vlak waren achtereenvolgens heren van Schelle de families Sanders (13de tot 15de eeuw), van Berchem (16de eeuw), Garnier (vierde kwart van de 16de eeuw), Clarisse (eerste kwart van de 17de eeuw), Suys (17de eeuw). Gansacker (17de eeuw - midden 18de eeuw), Libotton (18de eeuw) en P. van Brouckhoven, graaf van Bergeyck (18de eeuw).

De parochie gaat minstens terug tot de 12de eeuw, oorspronkelijk afhankelijk van de kerk van Kontich en zodoende van de abdij van Lobbes, in 1147 van het kapittel van Mechelen. Bij de oprichting van het bisdom Antwerpen werd Schelle bij de dekenij Lier gevoegd; in 1837 bij de dekenij Kontich. Schelle werd geteisterd door brand in 1487 en oorlogstroebelen gedurende de tweede helft van de 16de eeuw, 17de eeuw en 18de eeuw.

Nog zeer landelijke gemeente met dorpskern in het noorden, gedomineerd door de elektriciteitscentrale Interescaut van 1930, gelegen aan de monding van de Rupel. Dorpskern met banale lintbebouwing van gemiddeld twee bouwlagen, uit de 20ste eeuw.

Hier en daar lage arbeidershuisjes van twee of drie traveeën onder pannen zadeldaken (tweede helft 19de eeuw tot eerste kwart 20ste eeuw), enkele grotere huizen. Verder rond de dorpskern vele recente verkavelingen met nieuwe woonwijken, seriewoningen van twee à drie bouwlagen. Ten westen van de elektriciteitscentrale (onder meer Interescautlaan, Voltastraat. Ampèrestraat en Bazinstraat): sociale woonwijk uit het tweede kwart van de 20ste eeuw ten behoeve van werknemers van de centrale.

Voorts nog zeer veel weilanden en boerderijen, meestal bestaande uit een bakstenen woonstalhuis en een schuur onder pannen zadeldaken (19de of 20ste eeuw, vaak oudere kern). Zeer recente alleenstaande landhuizen onder meer in de Koekoekstraat; lichte industrie langs de Rijksweg Antwerpen-Brussel.

  • DE KEYSER F., Wandelend door Schelle, Schelle, 1975.
  • DE RAADT J.T. & STOCKMANS J.B., Geschiedenis der gemeente Schelle, Lier, 1894.
  • LEHEMBRE E., Schelle, in Toerisme, VIII. nummer 9., 1 mei 1929, 194-197.
  • SCHOBBENS J., Dans la province d'Anvers, dl. 11, Brussel [1930], p. 1-4.
  • VERVLIET J.B., Schelle, geschiedkundige aantekening, s.i., s.d.
  • WACHTERS L., Schelle in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1972.

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n3 (Ru-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenhof Tolhuis

  • Omvat
    Boerenhuis

  • Omvat
    Boerenhuis

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Café, omgebouwde kapel

  • Omvat
    Drie dorpswoningen

  • Omvat
    Goedendagstraat

  • Omvat
    Het Tolhuis

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Interescautlaan

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Smarten

  • Omvat
    Koekoekstraat

  • Omvat
    Laardijk

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Maaielei

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Pieter en Pauwel

  • Omvat
    Peperstraat

  • Omvat
    Provinciale Steenweg

  • Omvat
    Steenwinkelstraat

  • Omvat
    Voltastraat

  • Is deel van
    Arrondissement Antwerpen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Schelle [online], https://id.erfgoed.net/themas/13701 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.