Geografisch thema

Conterdam

ID
14546
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14546

Beschrijving

Oostelijk gedeelte van Stene, begrensd door de Gouwelozekreek en de Gistelsesteenweg. Eind 19de eeuw braakliggende grond in Sint-Catharinapolder. Drooglegging van de polder vanaf 1744 met de Gouwelozekreek, de Grote en Kleine Schaperijkreek, het Provinciegeleed en de Sint-Catharinakreek, waterloopjes die samenkwamen aan een dijk, "den Conterdam".

In oorsprong arbeiderswijk voornamelijk gericht op arbeid aan de spoorweg Oostende-Torhout, die vanaf het laatste kwart van de 19de eeuw langs de wijk liep; station van Stene in 1899 aan de Oudstationsstraat in Conterdam opgericht. De straatnamen "Oude Stationsstraat" en "IJzerwegstraat" herinneren aan deze periode. Verder, tewerkstelling in steenbakkerijen, zie straatnamen als "Steenovenstraat", en haringrokerijen, onder meer "La Couronne" van Jozef Boels in de Zandvoordestraat (nummer 21, nu N.V. Gebr. Van Den Berghe, bouwmaterialen, volledig verbouwd).

Aan de zuid- en oostrand van dit gebied vanaf circa 1840 enkele kleine hoeven en steenbakkerijen; aan noordrand vanaf 1870 eerste arbeidershuizen. Circa 1890 begin van systematische inrichting van het gebied als arbeiderswijk met de naam "Conterdam". Tussen 1890 en 1914 aanleg van woonkern rond Guido Gezellestraat en Zandvoordestraat, grosso modo in dambordpatroon. Onder meer stratenaanleg op grond van eigenaars van lokale steenbakkerijen, bijvoorbeeld Vanderstichelenstraat, in 1905 aangelegd op eigendom van Albert Vanderstichelen, grondeigenaar en hoofdconducteur van de gelijknamige steenoven. Basisbebouwing in deze straten bestaande uit rijhuizen van anderhalve of twee bouwlagen, veelal met bepleisterde of gecementeerde gevel.

Parochie Conterdam-Meiboom reeds gesticht in 1912, maar belangrijkste bevolkingsgroei en bijhorende woningbouw tijdens interbellum: voornamelijk eenvoudige burger- en arbeiderswoningen, soms met modernistische inslag. Straten ten zuiden worden bebouwd: Steenoven-, Vanderstichelen- en Zandvoordeschorredijkstraat; bouwwoede in oudere kern, onder meer in de Guido Gezellestraat, de Sint-Catharinakerk uit 1936 en naburig modernistisch hoekhuis (zie nummer 52). Naam van kerk verwijst naar de vroegere Sint-Catharinapolder.

Na de Tweede Wereldoorlog opmaak van bijzondere plannen van aanleg om verdere uitbreiding te structureren: in 1954 sociale woningbouw langs de Gistelsesteenweg door "de Oostendse Haard" (zie Gistelsesteenweg), in 1958 eerste toekenning van een vergunning voor een verkaveling voor een nieuwe villawijk ten zuiden van de Oudstationsstraat, in 1959 ten noorden van de straat verkaveling van de maatschappij "Hulp in Nood".
In 1958 wordt oude woonkern van Conterdam in twee gesneden door gedeelte autosnelweg Jabbeke-Oostende. Ten oosten van de snelweg, tussen 1968 en 1970, inrichting industriepark met onder meer Archimedes-, Marconi- en Plantijnstraat. Aan de rand van dit moderne industrieterrein een restant van de oude bebouwing, namelijk klein 19de-eeuws hoevetje met losse, deels sterk aangepaste bestanddelen rond rechthoekig onverhard erf (Akkerstraat nummer 12).

  • DESCHACHT D., Straatnamen van Oostende van A tot Z, Oostende, 1998, p. 87, 136, 162.
  • HOSTYN N., Architecten en architectuur te Oostende tijdens het Interbellum-5, in De Plate, 1988, p. 148-149.
  • Kuierend door de Konterdam -Meiboom, in 't Schorre, 11, 1988, 1, p. 23-24.
  • St. Katarina. Een groeiende parochie, s.d., s.l., p. 9-22.

Bron: CALLAERT G., DELEPIERE A.-M., HOOFT E., KERRINCKX H. & VANNESTE P. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostende, Deel IA: Stad Oostende, Straten A-M, Deel IB: Stad Oostende, Straten N-Z en wijken Haven, Hazegras, Opex, Deel II: Deelgemeenten Mariakerke, Raversijde, Stene en Zandvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL6, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Kerrinckx, Hans; Vanneste, Pol; Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Conterdam [online], https://id.erfgoed.net/themas/14546 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.