erfgoedobject

Roomanmolen met molenaarswoning

bouwkundig element
ID
14869
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14869

Juridische gevolgen

Beschrijving

De Roomanmolen (naar de eigenaars van 1895 tot 1968, voorheen Gelaagmolen) is een stenen koren- en oliewindmolen van het type bovenkruier (stellingmolen), gebouwd in 1847 door koopman Pieter Paul Persoon-Rollier. Al in 1868 werd de molen omschreven als louter korenwindmolen. In 1958 werden de roeden verdekkerd en in 1963 voerde men een eerste restauratie uit onder leiding van architect Fernand Weyers. In 1997 volgde een maalvaardige restauratie door molenmaker Roland Wieme uit Deinze met klassieke windborden ter vervanging van de verdekkering. In 2019-2020 is de molen opnieuw gerestaureerd door de provincie. Hierbij werd de romp wit gekaleid.

De Roomanmolen is de hoogste stenen windmolen in Vlaanderen met een totale hoogte van 24 meter, een diameter aan de grond van 12 meter en een houten gaanderij op 11 meter hoogte. Bovendien is hij de enige resterende van de vijf windmolens in Sint-Pauwels. De ronde bakstenen, wit gekaleide romp wordt geopend door rondboogvensters met kleine ijzeren roedeverdeling. Op de begane grond bevinden zich drie steekboogpoorten waarvan één later gedeeltelijk werd dichtgemetseld en steekboogvormige vensters. Het gevlucht is geklinknageld en heeft ijzeren roeden van 25 meter lang. De kap loopt op een Engels kruiwerk. Binnen telt de molen zes zolders, van onderen naar boven: stapelzolder, maalzolder, steenzolder, stortzolder, luizolder en kroon- of kapzolder. De begane grond heeft bovendien een hoge zoldering omwille van de oorspronkelijke functie als koren- en oliemolen. Op de steenzolder liggen drie koppels kunststenen.

Tegen de molenvoet werd in 1870 een bakstenen gebouwtje met hoge cilindrische schouw opgetrokken, voorzien van een thans verdwenen stoommachine om te malen bij windstil weer.

Aan de straatzijde (Beekstraat 10) bevindt zich het molenhuis uit de eerste helft van de 19de eeuw. Het is een dubbelhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, mechanische pannen) met een kleine voortuin. De witgeschilderde bakstenen lijstgevel op arduinen plint heeft gewijzigde rechthoekige muuropeningen.

  • DEMEY A. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Sint-Niklaas, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 7N2 (S-T), Brussel - Gent.
  • S.N. 1977: Inventaris van het Oostvlaams molenpatrimonium, Provinciebestuur Oost-Vlaanderen, Gent, 30.
  • SMET W. 1977: Kijk op het Waasland, Nieuwkerken, 23-24.

Auteurs: Demey, Anthony; Vandeweghe, Evert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Dorpskom Sint-Pauwels


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Roomanmolen met molenaarswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14869 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.