erfgoedobject

Lijssenthoek Military Cemetery

bouwkundig element
ID
200946
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200946

Juridische gevolgen

Beschrijving

Britse militaire begraafplaats, gelegen langs de Boescheepseweg, op de hoek met de Bethunestraat, op de wijk De Boonaard, vlakbij de hoeve die tijdens de Eerste Wereldoorlog ‘Remi Farm’ genoemd werd, op ongeveer twee kilometer ten zuidwesten van de ring van Poperinge.

Historische beschrijving

Lijssenthoek Military Cemetery is een Britse begraafplaats ontstaan bij ‘Remi Farm’. De hoeve van Remi Quaghebeur lag aan de spoorlijn Hazebrouck-Poperinge. Dat was een belangrijke communicatielijn tussen de geallieerde bases en het front aan de Ieperboog. De plaats was gemakkelijk te bereiken vanaf het front en vanuit het hinterland, maar toch nog redelijk veilig voor het Duits geschut. Hier ontstonden allerlei voorzieningen voor de opvang en verzorging van gewonden. De hoeve werd grotendeels door militairen opgeëist.

In de vroege lente van 1915 was er een Franse evacuatiepost ingericht, het ‘15e Hôpital d’évacuation’. Vanaf juni 1915 werden hier ook Britse ‘casualty clearing stations’ (C.C.S.) geïnstalleerd. Eerst ging het om één C.C.S., later in de oorlog stonden er vier C.C.S., met een maximale bezetting van 4.000 bedden. Tijdens het Duitse Lente-Offensief in het voorjaar van 1918 vreesde men dat deze veldhospitalen te dicht bij het front lagen. Ze werden vervangen door Britse en Franse ‘field ambulances’. Na het Lente-Offensief keerden enkele veldhospitalen terug.

Voor wie fit genoeg was om de omgeving te verkennen, waren er voldoende mogelijkheden en de plaatselijke bevolking was voldoende attent om de commerciële mogelijkheden in te zien en het gewenste vertier te verschaffen. De drukke activiteit langs het spoor en de weg trok echter ook de aandacht van de vijand in de lucht. De Duitsers voerden af en toe luchtraids uit, waarbij verplegend personeel én gewonden gedood werden. Hieronder bevond zich Staff Nurse Nellie Spindler van het ‘Queen Alexandra's Imperial Military Nursing Service’ (perk XVI – rij A – graf 3), één van de weinige vrouwen op een Britse militaire begraafplaats.

Tegen de Wapenstilstand was Lijssenthoek Military Cemetery uitgegroeid tot de grootste Commonwealth-begraafplaats in België. Na de oorlog werden enkele graven toegevoegd, waaronder 24 Britse veldgraven uit de omgeving van Poperinge in perk XXXI. In 1981 nog werden er 17 graven uit het kerkhof van St-Denijs op perk XXXII toegevoegd. De 52 Amerikaanse graven ten westen van de ‘Stone of Remembrance’ werden bijna allemaal ontgraven. Er ligt één Brit die geëxecuteerd werd: Private William Baker van het ‘26th Bn. Royal Fusiliers’ (XXV-B-22). Hij werd op 14 augustus 1918 in Poperinge gefusilleerd wegens desertie tijdens het Duitse Lente-Offensief. Een opmerkelijk iemand is Thomas McGrath (XXXI-D-20): hij was sergeant bij het ‘2nd Batallion East Lancashire Regiment’, muteerde naar het ‘Chinese Labour Corps’ als ploegleider en zette zich na de oorlog verder in voor de ‘Imperial War Graves Commission’. Hij was gehuwd met Maria van Café Remy in Poperinge. Deze oud-strijder stierf door ziekte op 31-jarige leeftijd, op 23 april 1920.

Volgens het huidige register liggen er in totaal 10.785 doden uit de Eerste Wereldoorlog, waarvan 9.901 doden van het Gemenebest (waarvan er 24 niet geïdentificeerd konden worden): 7.389 doden uit het Verenigd Koninkrijk (waaronder ook 35 mannen van het ‘Chinese Labour Corps’ gerekend worden, gestorven tussen februari en november 1919), 1.131 uit Australië, 1.058 uit Canada, 3 uit India, 291 uit Nieuw-Zeeland en 29 uit Zuid-Afrika. Daarnaast liggen er nog 658 Fransen, 223 Duitsers (waarvan 12 niet geïdentificeerd konden worden) en drie Amerikanen begraven. Er zijn vijf ‘special memorials’ opgericht voor mannen, waarvan aangenomen wordt dat ze begraven liggen onder een naamloos graf.

De toegang tot de begraafplaats, oorspronkelijk langs het wegje naar ‘Remi Farm’, werd door de ontwerpers R. Blomfield (hoofdarchitect) en A.J.S. Hutton (uitvoerend architect) verplaatst naar de huidige toegang langs de Boescheepseweg. 

Kenmerken

Grote begraafplaats van ongeveer vier hectare met onregelmatig grondplan, aan de zuidoostelijke zijde hoger gelegen dan het straatniveau. Het terrein is licht glooiend en wordt omgeven door een lage bakstenen muur, afgedekt met witte natuursteen aan straatzijde, aan de andere zijden door een taxushaag.

Monumentaal poortgebouw met twee zijgebouwen, opgetrokken in rode baksteen en afgewerkt met witte natuursteen, met een grote, tweeledige smeedijzeren poort onder de rondbogige doorgang. Boven de doorgang zit een gebogen fronton met opschrift 'Lijssenthoek Military Cemetery 1914-1920'. In de zijgebouwtjes kunnen het registerkastje, de landplaten en de metalen informatieplaat gevonden worden. De rondbogige doorgang is gevat tussen witte natuurstenen pilasters en is bereikbaar via witte natuurstenen treden.

Vanaf de toegang leidt een hoofdas naar de 'Stone of Remembrance' en verder naar een groot schuilgebouw uit rode baksteen, afgewerkt met witte natuursteen, met witte zuilen en een zitbank. Het 'Cross of Sacrifice' (type B) staat in de oostelijke hoek van de begraafplaats, aan straatzijde.

De begraafplaats wordt getooid met vele bomen waaronder drie Libanese ceders rond de ‘Stone of Remembrance’, grauwe elzen langsheen de as toegang-schuilgebouw, amberbomen en zomereiken langsheen de noordwestelijke rand, treurwilgen onder meer langs straatzijde, Zweedse lijsterbessen langs de oostelijke rand en twee rijen tamme kastanjes tussen de perken. Verder is er ook nog schietwilg, ginkgo biloba en sierkers terug te vinden. De graven zijn getooid met bloemperken en struiken. Ze liggen verspreid over 35 perken. Vele grafstenen zijn vervaardigd uit de grijzere Hopton Wood kalksteen. De Fransen liggen onder een typisch Frans grafkruis begraven, behalve één privaat grafteken uit grijze hardsteen. De Duitse doden liggen onder een rechthoekig grafteken.

  • Informatie van de Commonwealth War Graves Commission (oude en nieuwe registers, informatieborden, website).
  • CHIELENS P. s.d.: De POP.Route. Fietsen achter het front, Poperinge.
  • DECROCK A. 1985: Brits Militair Kerkhof Lyssenthoek 1914-1918, Aan de Schreve XV.2, 3-27.
  • DEPOORTER Ch. 2000: Militair hospitaal bij Kerkhof Remy (1915-1916), Aan de Schreve XXX.3, 66-87.
  • DESMET V. 1965: Kuierend door Wereldoorlog I. Lyssenthoek Military Cemetery, Het Iepers Kwartier I.1 (april), 8-10.
  • SCOTT M. 1992: The Ypres Salient. A guide to the cemeteries and memorials of the Salient, Norwich-Norfolk.

Bron: Beschermingsdossier: DW002416
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Lijssenthoek Military Cemetery [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200946 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.