erfgoedobject

Hoeve 't Noord Winkelhof

bouwkundig element
ID
208306
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/208306

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historische hoeve "'t Noord Winkelhof", met minstens 18de-eeuws boerenhuis en 19de-eeuwse bijgebouwen.

Historiek

In het landboek van 1566 wordt Pieter Soen als bewoner en eigenaar vermeld, later zijn gelijknamige zoon. De bewoners van de hoeve zijn gekend vanaf het midden van de 16de eeuw door het gebruik om met Pasen vier kruidenkoeken te verdelen over de parochianen. Genoemd naar de gelijknamige oude wijkindeling of gilde, namelijk de "Noorwyncle ghilde" in het noorden van Koolskamp. De hoeve wordt lange tijd uitgebaat door de eigenaar zelf, in de periode 1638-1705 de familie Tytgat later de familie De Jonghe (1723-1868), in de periode 1705-1723 is Sr. Vincent Vanderhaeghen uit Tielt korte tijd eigenaar, na 1868 verpacht de familie De Jonghe het goed tot het in 1947 verkocht wordt aan de pachter Achiel Loyson-Luyckx.

De Ferrariskaart (1770-1778) toont een site met vier volumes waarvan twee volumes noord-zuid en twee achterliggende oost-west georiënteerd zijn en een omliggende boomgaard. Ten westen loopt een omhaagde dreef. In de 17de en 18de eeuw voeren verschillende eigenaars ook het schepenambt in de heerlijkheid Koolskamp of andere functies in de dorpspolitiek. Emanuel De Jonghe is korte tijd burgemeester in 1800. De hoeve heeft recht op "schapendrift" en beschikt zeker tot 1868 over een inwonende schaapherder. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) staan zeven gebouwen, drie grote en vier kleinere, op en rond het centrale erf, achter het woonhuis ligt het in 1967 afgebroken bakhuis. Het woonhuis, erf en de schuur zijn in twee opgedeeld en verdeeld onder negociant Pieter De Jonghe en de weduwe van Fransiscus De Jonghe. In 1886 wordt deze situatie ongedaan gemaakt en tekent men de afbraak van de drie kleinere landgebouwen op het erf op. Omstreeks 1890 bouwt men een cichorei-ast langs de straatkant (nu verdwenen). In 1942 bouwt men een kippenstal ten oosten van het woonhuis. In 1961 registreert Achiel Loyson-Luyckx de verbouwing aan de achterzijde van het woonhuis, wordt het laatste kleine landgebouw ten westen van het woonhuis vervangen door een nieuw. De grote schuur aan straatzijde wordt aan de noordzijde aanzienlijk uitgebreid waarbij het volume aan de westzijde verdwijnt. Het kippenhok wordt uitgebreid.

Beschrijving

Dieperliggende hoeve met volledig geasfalteerd erf, toegankelijk via lange rechte geasfalteerde oprit met platanen. Twee resterende historische hoevegebouwen in donkerrode baksteen onder zadeldak (nok parallel met de straat, mechanische pannen). Aan noordzijde groot eenlaags boerenhuis van acht traveeën, houten kroonlijst op klossen. Rechthoekige muuropeningen, fraaie beluikte houten kruisvensters met diamantkop, deuropening met bewaard bovenlicht, vernieuwde deur. Westelijke travee met recent schrijnwerk met dubbele beglaasde deur. Oostelijke zijgevel met muurvlechtingen en gelijkaardig zoldervenster, doch eenvoudiger uitgewerkt, beluikt en met dievenstaven. Westelijke zijgevel zonder muurvlechtingen. Gevelsteen met moeilijk leesbare initialen en datering "1818", laaddeur onder licht getoogde baksteenstrek, waaronder recentere muuropening onder betonlatei. Schuurvolume met dubbele rijen asemgaten, gedichte korfbogige poortopening en recente metalen schuifpoort, recente stalvensters, thans in gebruik als varkensstal.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Koolskamp, 1886/2, 1892/1, 1943/I, 1961/1, 1967/1.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel XI, Brugge, 1930, kolom 626.
  • [VERVENNE A.], Oude hoeven en hun bewoners te Koolskamp, Ardooie, 1997, p. 27.

Bron: SANTY P. & BOONE B., met medewerking van CALLAERT G. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie, deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Boone, Benjamin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve 't Noord Winkelhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/208306 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.