erfgoedobject

Herenhuis Amerlinck

bouwkundig element
ID
212091
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212091

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Herenhuis Amerlinck
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

"Huis Amerlinck", classicistische herenwoning uit 1796, met aanbouw uit circa 1922.

Historiek

Het herenhuis wordt volgens literatuur (Arickx) gebouwd in 1796 voor griffier Ferdinand Henri Amerlinck (+1834), later Pittems schepen en vanaf 1807 vrederechter van het kanton Tielt. In de jaren 1830 is de woning overgegaan op zijn zoon Ferdinand Constant Amerlinck. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) komt het huidige volume voor, met langgerekte achterbouw. In 1858 wordt het pand verkocht aan politiecommissaris Ludovicus Libbrecht, in 1866 aan Emiel-Karel Libbrecht-Muyle, die in de achterbouw een leertouwerij/ huidenvetterij inricht. In 1892 registreert het kadaster, na de dood van Emiel Libbrecht, een omvorming van de achterbouw: van "leertouwdrij" tot "landgebouw". In 1905 wordt de woning verkocht aan goudsmid Josephus D'hondt, die rond 1922 de oostelijke aanbouw realiseert (ter vervanging van een ouder en lager volume) en een erker toevoegt aan tuinzijde. In 1958 wordt de oude leertouwerij grotendeels afgebroken. De oostelijke aanbouw wordt als aparte woning afgesplitst, in 1978 verkocht en in 1980 ingericht/ uitgebouwd tot handelshuis met toevoeging van een volume langsheen de Koolkenstraat. In het begin van de 21ste eeuw worden de woningen terug samengevoegd, tussenmuren gedeeltelijk opengebroken tot uitbreiding van de winkelruimte.

Beschrijving

Dubbelhuis van twee bouwlagen en vijf traveeën onder zadeldak in zwartgeglazuurde mechanische pannen (nok parallel met straat). Afgescheiden van de straat door een voortuintje omheind met gietijzeren hekwerk. Gepleisterde lijstgevel met vernieuwde kroonlijst, waaronder verkeerdelijk het jaartal "1799" is aangebracht. Pleisterwerk met imitatiehoekkettingen, druiplijst, horizontale voegimitatie op de begane grond. Arduinen plint. Rechthoekige muuropeningen met geriemde omlijsting. Arduinen onderdorpels, op de verdieping steunend op voluutvormige consoles. Schrijnwerk op de verdieping vernieuwd, op de begane grond bewaard houtwerk met geprofileerde tussendorpel en bovenlicht in kleine roedeverdeling, luiken. Arduinen deuromlijsting met kroonlijst steunend op consoles.

Interbellumaanbouw van twee bouwlagen onder haakse zadeldaken en met voorliggende lagere erker met bovenliggend terras met balustrade met vaasvormige balusters. Overgenomen stijlkenmerken: bovenlichten met kleine roedeverdeling, pleisterwerk met imitatiehoekkettingen, geriemde omlijstingen. Zoldervenster met afgeschuinde hoeken.

Achtergevel in beschilderde baksteen, met houten kroonlijst op consoles, getoogde muuropeningen. IJzeren rozetankers onder de kroonlijst. Aangebouwde erkers onder platte bedaking, onder meer met gekartelde bebording.

Interieur. Behouden dubbelhuisstructuur: centrale gang toegang gevend tot vier belendende kamers. Trap verdwenen of verplaatst. Gang met mozaïekvloer, marmeren plint en rijkelijk uitgevoerd 18de-eeuws stucwerk in Lodewijk XVI-stijl, onder meer medaillons, strikken en guirlandes op de muren en sober lijstwerk op het plafond. Westelijke kamers met brede plankenvloeren (18de-eeuws) en oorspronkelijke plafondafwerking: eenvoudig lijstwerk, onder meer met kooflijsten. Voormalig fumoir met schouw en halfronde kachelnis met engelenfiguren, rankwerk, laurierkransen en palmetten (directoire- en empirekenmerken), marmeren schouwmantel. Achterste ruimte met schouw in grijze marmer met tapse zuiltjes en fraai bronzen haardscherm. Wanden met lage lambrisering waarboven stucwerk met onder meer muurspiegels met platgedrukte rozetten in de uitgespaarde hoeken. Paneeldeuren. Achterste kamer onder meer met mozaïekvloer, grote schouw in rode marmer. Houten lambrisering waarboven textiel wandbespanning met jachttafereel. Verdieping verbouwd tot appartement. Bewaarde kapconstructie met schaargebintes met geschoorde makelaar. Kelder deels met vlak gewelf, deels met troggewelven. Plavuizen en cementtegels.

In de aanbouw uit 1922 is de vroegere indeling volledig verdwenen na de verbouwing tot winkelruimte. Gedeeltelijk zijn elementen van plafondafwerking en lijstwerk bewaard.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Pittem, 1892/6, 1904/63, 1922/30, 1958/51, 1980/72.
  • ARICKX V., Geschiedenis van Pittem, Pittem, 1951, p. 122.
  • DEMEULEMEESTER A., Adel in een dorp op de buiten. Losse aantekeningen over enkele adellijke families te Pittem tussen 1850 en 1900, in De Roede van Tielt, jg. 15, nr. 1-2, 1984, p. 4-74.
  • IMPE A., De burgemeesters van Pittem, in Handelingen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, jg. 24, 1950-1951, p. 193-212.

Bron: DEVOOGHT K. & SANTY P. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Pittem met deelgemeente Egem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL49, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Herenhuis Amerlinck [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212091 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.