erfgoedobject

Café Onder de toren

bouwkundig element
ID
28753
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/28753

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Café Onder de toren
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Café The Tower
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Café Onder de toren
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Café Onder de Toren of The Tower is ingeplant aan de Kleine Markt tegenover de Sint-Hermeskerk. Het voorgevelparement is van de hand van keramiekfabriek Helman.

Historiek

Volgens het kadasterarchief werd een bestaande groot huis uitziend op de Kleine Markt in 1873 gesplitst in twee woningen en gedeeltelijk herbouwd. Het westelijk pand, op de hoek met de huidige Sint-Martensstraat, kwam in het bezit van François Van Ceunebroeck, cabaretier. Ook de volgende eigenaars na verkoop in 1899 en 1914, waren "cabaretiers" wat laat vermoeden dat het huis sinds 1873 als café ingericht was. Vermoedelijk na de Eerste Wereldoorlog werd het café voorzien van een nieuw voorgevelparement van merkwaardige bouwkeramiek van de firma "Helman" van Brussel, geplaatst door de lokale aannemer, gespecialiseerd in bouwmaterialen, Charles Louis Cordier.

Aan de oostzijde werd het huizenblok uitgebreid en afgelijnd bij KB van 8 juli 1874. Het huis van het huidige café Sint-Hermes (nummer 10) werd hierna in 1875 vergroot.

Beschrijving

Het hoekhuis met de Sint-Martensstraat met voorgevel van drie traveeën en twee bouwlagen onder een leien schilddak, werd volgens het kadasterarchief gedeeltelijk herbouwd in 1873. De behouden beraapte zijgevel van vier traveeën, op de begane grond met twee gedichte vensters en een gedichte poort in de rechter traveeën, één blind bovenvenster in de tweede travee verwijst vermoedelijk nog naar deze periode. De hoeken zijn afgewerkt met witgeschilderde imitatiehoekblokken, boven de gecementeerde plint. Het benedenvenster is gevat in een witgeschilderde vlakke omlijsting, de bovenvensters in witgeschilderde geprofileerde omlijstingen. Het schrijnwerk werd recent naar bestaande T-profiel vernieuwd. Een oude lantaarn op gesmeed ijzeren schoorstuk en een gesmeed ijzeren uithangbord naar oud model sieren deze gevel.

De voorgevel kreeg vermoedelijk na de Eerste Wereldoorlog een integrale gevelbekleding van geglazuurde bakstenen of gevelplaquettes op een plint van hardsteenplaten afgelijnd door een kordonlijst. Het parement bestaat uit lichtgele gevelplaquettes, horizontaal belijnd door banden van zeer karakteristieke metaalglans- of lusterglazuren tegels die in ons land enkel door de firma Helman en wellicht pas kort voor de Eerste Wereldoorlog aangeboden werden. Een tegeltje rechts van de deur vermeldt: "Carrelages et Revêtements Chs. Ls. Cordier / Renaix", van de aannemer die het parement aanbracht. De deur links, de twee benedenvensters en twee bovenvensters zijn bovendien gevat in gemouleerd bouwaardewerk bekroond door halfronde boogvelden met polychrome tegelpanelen met florale motieven gevat in een booglijst van iriserende tegels. Deze panelen zijn volgens gelijkaardige ontwerpen, opgenomen in de handelscatalogen vanaf 1905, ook toe te schrijven zijn aan de firma Helman. De middenpenant op de bovenverdieping wordt ingenomen door een omlijst rechthoekig paneel met prachtig polychroom tegeltableau met stokrozen tegen een blauwe hemel, sterk verwant met paneel nummer 194 "Roses trénières" van de catalogus uit circa 1905.

  • BAECK M. 2003: De Belgische tegelpanelen : enige achtergrondgegevens bij de tegelpanelen in de cafés Harmonie en Local Unique te Ronse, Onze-Lieve-Waver.
  • BAECK M. 2008: Ronse – cafés – nota met aanvullende informatie over tegelpanelen, s.l.

Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DO002330, Drie cafés met wandtegels
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Café Onder de toren [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/28753 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.