erfgoedobject

Consulaat van Genua en woning van de consul

bouwkundig element
ID
29895
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/29895

Juridische gevolgen

Beschrijving

Genuese Loge.

Hoekpand bij Grauwwerkersstraat teruggaand tot 1399 met bijhorend huis van de consul van Genua gebouwd in 1441. Complex kwam leeg te staan nadat de Genuezen de stad verlieten in 1551. 1578-1750: gebruikt door de uitgeweken witte-saaiwevers uit Hondschote. Vervolgens diverse functies; onder meer opgeëist door Engelse en Franse troepen. In 1782 openbaar verkocht en vervolgens gebruikt als herberg, estaminet, bioscoop, danszaal en vanaf 1978 tentoonstellings- en vergaderruimte van een bankinstelling.

Huidig uitzicht resultaat van diverse wijzigingen: circa 1720: omvormen van schermgevel tot klokgevel. Marcus Gerards (1562) en A. Sanderus (1641) tekenen de loge als een rechthoekig gebouw van twee en drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak (n straat) achter een hoge schermgevel.

1849: wegnemen van treden van de hoofdingang en plaatsen van nieuwe deur, wijzigen van deur rechts in venster. Toevoegen van een derde bouwlaag aan vleugel van 1441, de traveenissen van de twee bouwlagen worden doorgetrokken, in de twee linkertraveeën wordt een poort vervangen door portaal en venster.

1968-1970: restauratiewerken naar ontwerp van architect M. Vermeersch (Brugge). Genuese Loge: vernieuwen van boogveld met Sint-Joris, reinigen en herstellen van de geveltop, tracering van het topvenster wordt vervangen door een exemplaar van Massangis en geprofileerd om een lichter effect te bekomen, terugplaatsten van de vensterstijlen op tweede bouwlaag van de zijgevel, aanbrengen van gootmuur. Huis van consul: herplaatsen van kruiskozijnen op de begane grond en tweede bouwlaag, vernieuwen van het 19de-eeuwse portaal en beglazen van de bovenlichten van de derde bouwlaag.

1981-1983: restauratiewerken naar ontwerp van architect L. Vermeersch (Brugge) met betrekking tot de gevels en het interieur.

Constructie met verankerd parement van Balegemse steen, twee en vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (leipannen). Hoofdingang gevat in rondboognis; rijk geprofileerde omlijsting tussen pinakels en waterlijst met hogels en bekronende kruisbloem; in het boogveld: vernieuwd reliëf voorstellend het gevecht van Sint-Joris met de draak. Rechts ervan smal laatgotisch deurtje - vermoedelijk toegang verlenend tot de spiltrap naar de bovenverdieping - gevat in lancetvormige spitsboognis met driepas in het boogveld; hogerop een engel met het wapen van Genua waaronder een steen met het inschrift "hoc hedificium fecerunt hedificare merchatores yan uenses brugis commorantes m ccc xcviiii anno" of "de kooplieden van Genua, wonende te Brugge, deden dit huis bouwen in het jaar 1399". Voorts reeks van korfboogdeuren (heden in de zijgevel omgevormd tot vensters) gebruikt op belangrijke marktdagen. Op de bovenverdieping, hoge en brede spitsboogvensters aansluitend bij een doorlopende waterlijst; vierlichten verrijkt met verfijnd maaswerk met driepassen, vierpassen en visblaasmotieven; glas-in-loodramen behalve in de blinde kop boven het linkerportaal. Tweede bouwlaag afgelijnde omlopende lijst met fraai uitgewerkt gebeeldhouwd bladmotief. Klokvormige top uit het eerste kwart van de 18de eeuw met spitsbogig tweelicht en bekronende cartouche met opschrift "De Witte Saeyhalle".

Grauwwerkersstraat 2, aansluitend zogenaamd Huis van de consul. Breedhuis van zes traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak (leipannen). Verankerde bakstenen lijstgevel met verwerking van zandsteen voor hoekblokken tot en met de tweede bouwlaag, kruiskozijnen en basissen. Rechthoekige muuropeningen, op begane grond omschreven door rondboognissen met driepassen in het boogveld en wapenschild boven de deur; op de tweede en derde bouwlaag; doorlopende rondboognissen met gekoppelde spitsboogjes op de borstwering. Linkerdeur onder waterlijst met hogels en bekronende kruisbloem.

Interieur. Tweebeukige kelderruimte verdeeld door een rij van drie middenzuilen van zandsteen. Oorspronkelijk met balklaag zoals te zien aan vrijgekomen bak- en natuurstenen geprofileerde kraagstenen, vermoedelijk in de loop van de 17de eeuw vervangen door bakstenen tongewelf. Op de tweede bouwlaag grote zaal; tien gebeeldhouwde kraagstenen met profetenfiguren en één met engel, die vermoedelijk de houten muurstijlen van zoldering en de dakconstructie ondersteunden. Op de kraagstenen, beelden van H. Pickery (Brugge).

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief, doss. 197.
  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nr. 110/1849, nr. 53/1980.
  • BEERNAERT B., Open ..., 1989.
  • BEERNAERT B., Open Monumentendag. Via Europa, reisverhalen in steen, 1999, p. 134-139.
  • DEMAREST H., De Brugse Sayehalle in Brugs Ommeland, XIV, 1974, p. 71-125.
  • DEVLIEGHER L., Enkele aantekeningen over de Genuese Loge (Witte Saaihalle) te Brugge, in Bulletin van de koninklijke commissie voor monumenten en landschappen, XIV, 1963, p. 77-88.
  • DEVLIEGHER L. 1975: De huizen van Brugge, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen 2-3, Tielt, 413-417.
  • DEVOS P.; CONSTANDT L.; ESTHER J.P., Brugge, Herwonnen schoonheid, Tien jaar monumentenzorg te Brugge, 1975, p. 151-162.
  • VERMEERSCH V., VANDEWALLE A., ESTHER J.P., VERMEERSCH L., De Genuese loge. Van natiehuis tot bankinstelling, Brugge, 1983.

Bron: GILTÉ S. & VANWALLEGHEM A. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Oudste kern, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nA Noord, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Consulaat van Genua en woning van de consul [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/29895 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.