erfgoedobject

Herenhuis, opgesplitst in drie burgerhuizen

bouwkundig element
ID
3829
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/3829

Juridische gevolgen

Beschrijving

Herenhuis met oude kern die minstens teruggaat tot de 17de eeuw, begin 19de eeuw aangepast tot lijstgevel en in 1881 en 1888 opgesplitst tot drie burgerhuizen.

Historiek

De drie woningen gaan terug op de grote woning van Jean-François Hosselet (1753-1829), advocaat aan de Grote Raad van Mechelen, die in 1796 drie naast elkaar gelegen woningen bezat ter hoogte van de huidige nummers 7 tot en met 12, waarvan hij het grootste (de huidige nummers 7 tot en met 10) zelf bewoonde. Advocaat Hosselet liet zijn eigen woonhuis, waarvan de talrijke bouwsporen in de voorgevel aantonen dat deze minstens teruggaat tot de 17de eeuw, aanpassen tot een modieuze lijstgevel. Dit gebeurde alleszins vóór 1818, toen hij een aanvraag indiende voor de verbouwing van het deel van deze woonst dat momenteel (2018) deel uitmaakt van Blokstraat 10. Het bouwplan van een onbekende ontwerper toont aan dat de woning van de heer Hosselet toen al een lijstgevel van drie bouwlagen betrof.

Het rond 1824 opgestelde primitief kadastraal plan van de Mechelse binnenstad toont de grote omvang van de woning, met een voorgevel die op dat ogenblik bijna 20 meter breed was. Tijdens de 19de eeuw werd tot driemaal toe een deel van dit perceel afgesplitst. In 1843 werd aan de rechterzijde een deel van de woning afgesplitst en bij het belendende perceel gevoegd. Volgens een kadastrale mutatieschets uit 1878 werd rond die tijd een onregelmatige binnenplaats aan de linkerzijde van de woning, gelegen achter het linker buurpand, bebouwd. Dit gebeurde met het oog op de afsplitsing van het huidige Blokstraat 7, kadastraal vastgelegd in 1881. Het overgebleven deel van de woning van advocaat Hosselet werd vervolgens in 1888 nog eens in twee gedeeld om de huidige Blokstraat 8 en Blokstraat 9 te vormen. Dat jaar kreeg de heer Geniets de toelating om de bestaande centrale rondboogdeur te vervangen door een rechthoekig exemplaar, waarvan de linker- en rechtervleugel toegang verschaften tot de respectievelijke woningen. Tijdens deze bouwcampagne werd het venster boven de toegangsdeuren vervangen door een deurvenster afgesloten door een metalen balustrade. Dit alles gebeurde volgens het bouwplan opgesteld door aannemer J. Huyghebaert. Afgaande op de kadastrale mutatieschetsen en de bouwsporen in de aanwezige voorgevels bleef bij elk van deze campagnes de bestaande bebouwing goeddeels behouden. Deze mutatieschetsen geven ook aan dat de beide woningen naar achter toe werden uitgebreid.

In 1917 diende de eigenaar van Blokstraat 7, weduwe van C. Thomassen (zie handtekening eigenaar), een bouwaanvraag in voor de verandering van de begane grond, die werd opgesteld door tekenaar en bouwmeester J. Bourguignon. Het betrof het verbouwen van een brede poort tot de huidige rechthoekige deuropening binnen mogelijk gerecupereerde stijlen in blauwe hardsteen en de verbreding van het gelijkvloers venster.

Beschrijving

Blokstraat 7, 8 en 9 maken deel uit van een homogene straatwand met grotendeels ontpleisterde 19de-eeuwse lijstgevels van twee tot drie bouwlagen en veelvuldige sporen van oudere kernen, die aanvangt met Blokstraat 6 en eindigt bij het hoekpand Blokstraat 14. De gevelopbouw van Blokstraat 7-8-9 vertoont - zeker gelet op de kolossale pilasters en oorspronkelijke rondboogdeur - een grote gelijkenis met het ontwerp voor de lijstgevel van het huidige Blokstraat 6 dat in 1810 werd opgesteld voor eigenaar Henot. In de loop van de 19de eeuw voorzagen ook de naburige eigenaars hun panden van lijstgevels, met weliswaar wisselende kroonlijsthoogte. Zo ontstond een vrij homogene straatwand met 19de-eeuws uitzicht, die momenteel Blokstraat 6 tot en met Blokstraat 14 omvat. De historisch te duiden afwezigheid van bebouwing aan de overzijde van de straat en het grote aantal prominente monumenten in de omgeving maakt deze gevelrij des te meer beeldbepalend.

In drie burgerhuizen opgesplitst 18de-eeuws herenhuis van drie bouwlagen en in totaal zeven traveeën onder doorlopend zadeldak met leien (nok parallel aan de straat), aangehouden kroonlijsthoogte en gelijkvormige rechthoekige vensteropeningen. Bakstenen lijstgevels met 19de-eeuws uitzicht, maar met een oudere kern die minstens teruggaat tot de 17de eeuw. De oude kern is onder andere zichtbaar aan het zandstenen parement op het gelijkvloers van Blokstraat 8, aan de deels gekoppelde ontlastingsbogen op de eerste verdieping van Blokstraat 8 en Blokstraat 9 en de bewaarde muurankers op de gelijkvloerse en eerste verdieping van Blokstraat 8 en Blokstraat 9. De lagere tweede verdieping werd mogelijk toegevoegd bij de omvorming tot lijstgevel die vermoedelijk vóór 1818 plaatsvond.

Blokstraat 7 is een pand van twee traveeën met bakstenen lijstgevel waarin op de begane grond een rechthoekige deuropening binnen stijlen in blauwe hardsteen en naastgelegen verbrede vensteropening, beide uit 1919. Het ornament van faiencetegels binnen smeedijzeren kader met de voorstelling van de Heilige Fatima rechts van de deuropening dateert uit 1954. Rechthoekige bovenvensters met onderdorpels in blauwe hardsteen binnen deels gecementeerde negblokomlijstingen in witte natuursteen (?) en met verdiepte spiegels op de borstweringen. Vernieuwde plint in blauwe hardsteen, in 2014 vernieuwd gevelschrijnwerk en eenvoudige houten kroonlijst. Inbindingsblokken in witte natuursteen op de perceelgrens met de nummers 6 en 8.

Sinds 1955 ontpleisterde, bakstenen lijstgevel van Blokstraat 8 (woning van twee traveeën) en Blokstraat 9 (woning van drie traveeën) met eenvoudige, gekorniste houten kroonlijst. Benadrukte middentravee met in 1888 aangebrachte rechthoekige deuromlijsting onder gestrekte druiplijst op gegroefde consoles met drup en bel-etagevenster met gietijzeren balkonleuning, op de verdieping belijnd door kolossale pilasters op postament in witte natuursteen. Blokstraat 8 met houten, beglaasde en getraliede deur, vermoedelijk uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, en vernieuwd raamschrijnwerk. Blokstraat 9 met vensters in een vlakke bandomlijsting, op het gelijkvloers met oren en neuten, en vernieuwd gevelschrijnwerk.

  • Bouwdienst Mechelen, bouwaanvragen: 1996/0974, 2013/0197, 2014/0032.
  • Kadastraal Archief Mechelen, mutatieschetsen: 1843, schets 7; 1878, schets 92 bis; 1881, schets 24; 1889, schets 11.
  • Stadsarchief Mechelen, primitief kadastraal plan, circa 1824, wijk B, blad 5.
  • Stadsarchief Mechelen, bouwaanvragen: 1888/0072, 1917-1918/0038, 1919/0099.
  • Stadsarchief Mechelen, www.regionalebeeldbank.be: SME001003369, SME001003403.
  • Stadsarchief Mechelen, Modern archief, 2428: Contribution foncière an 5, (1796-1797).

Auteurs: Van den Mooter, Maarten
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Herenhuis, opgesplitst in drie burgerhuizen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/3829 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.