erfgoedobject

Klooster van de arme klaren coletinnen

bouwkundig element
ID
47985
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47985

Juridische gevolgen

Beschrijving

Klooster van de Arme Klaren Coletinnen, zogenaamd "Monasterium van de Heilige Drievuldigheid". Kloostercomplex rondom twee kloosterhofjes, opgetrokken in verschillende bouwfasen: eerste kloostergebouwen van 1891-1893, kapel van 1894, en laatste uitbreiding van 1902, straatvleugel vernieuwd in 1960.

Oprichting van het klooster op initiatief van textielindustrieel, oud-burgemeester van Eeklo en geschiedschrijver, Edouard Neelemans, vanuit het clarissenklooster van Brugge. N. Neelemans had zelf twee dochters die ingetreden waren in het clarissenklooster. Hij schonk de grond naast zijn woning en fabriek voor de bouw van een nieuw klooster in Eeklo. Eerstesteenlegging van het nieuw opgerichte klooster in 1891, voltooid en ingewijd in 1893. Bouwwerken uitgevoerd door aannemer Désiré Heysse.

Het eerste kloostertje rondom een kloostertuintje bestond uit een klooster voor de buitenzusters aan de straat, een voorlopige kapel en sacristie ten zuiden, een vleugel met een slotklooster ten westen en een vleugel met dienstruimten van het "buitenklooster" van de Derde-Ordelingen ten noorden.

In 1894 bouw van een nieuwe kloosterkapel met zusterkoor, infirmerie en sacristie, eveneens onder leiding van aannemer D. Heysse, ten noorden van de kloostertuin. Na de inzegening van de kapel in 1895 werden twee kleuterklassen geopend in de oude noodkapel. Het schooltje werd in 1934 door lekenonderwijzeressen overgenomen. Vanaf 1965 werden de klaslokalen gebruikt als was- en strijkplaats. De kleuterschool, sinds de jaren 1950 een parociale bewaarschool, ondergebracht in een bijgebouwd schooltje ten zuiden van het klooster sloot in 1982 de deuren.

Bouw van een slotmuur in 1897. In 1902 uitbreiding van het slotklooster rondom een tweede kloostertuin ten westen van het eerste klooster, dat nu dienst deed als buitenklooster; uitgevoerd onder leiding van aannemer Alphonse Heysse. In 1949 werd de bidruimte voor de zusters ten zuiden van het koor van de kapel ingericht. Door wijzigingen in de reglementen begin van de jaren vijftig werd het klooster van de slotzusters het "Groot Slot" en van de buitenzusters (vanaf 1952 van de Tweede Orde) het "Klein Slot". In 1955 werd het klooster hersteld na de brand van 1954. In 1960 verbouwing van de voorgevel door architect Hollevoet, met plaatsing van H. Clarabeeld van A. D'Havé, nu verwijderd. Eind 2003 verhuizen de laatste zusters naar het clarissenklooster van Boom. Het klooster wordt aan particulieren verkocht en herbestemd voor sociale woonentiteiten.

Kloostergebouwen rondom twee binnentuinen met achterliggende kloostertuin ten westen. Straatvleugel met rechts ervan poorttravee in puntgevel met doorgang naar de achtergelegen kapel, vernieuwd in 1960. Kapel toegewijd aan Heilige Jozef. Zaalkapel van vijf traveeën op rechthoekige plattegrond. Bakstenen gebouw onder leien zadeldak met houten dakruiter. Spitsboogvensters met gietijzeren ramen. Ten zuiden en ten westen van de kapel, bidruimtes voor de zusters.

Interieur. Gepleisterde muren. Bakstenen graatgewelf. Vloer in blauwe hardsteen. In de westmuur van het koor gedenksteen van 1894. Glasramen door atelier Mestdagh van 1951 en 1952: Twee tondo’s in het koor, Sint-Antonius geschonken door Ph. Blancke-De Smet en Sint-Jozef geschonken door Van Brabandt-Jacobs, in de noordgevel vier glasramen met symbolen van Heilige Drievuldigheid, Heilige Franciscus, Heilige Clara en Heilige Coleta in medaillons. De bidruimtes van de zusters worden van het koor gescheiden door houten traliewerk en luiken. In de koorruimte ten westen, staan tegen de muren houten bidbanken opgetseld. In de bidruimte ten zuiden, boven de tralie, herdenkingssteen: "God zij lof/ ten jare o.h. 1949 ter herinnering aan het/ vijftigjarig bestaan van dit klooster 1893-1943/ richtten onze goede vader en moeder syndics,/ de heer mevrouw remy van brabandt-jacobs/ deze bidplaats in om eeuwig voor heen te bidden".

Meubilair en stoffering van de kapel zijn verwijderd na het vertrek van de zusters en de verkoop van het klooster.

Straatvleugel van negen traveeën en twee bouwlagen, met het klooster van de buitenzusters en de kloosterpoort, vernieuwd in 1960. Een herdenkingssteen vermeldt: "Deze gevel werd vernieuwd door Hr. Remy van Brabandt vader syndic van dit klooster 1919-1959". Eenvoudige bakstenen gevel met rondboogvormige tweelichten. Centrale getoogde poort en erboven rondboognis, voorheen met beeld van Heilige Clara van A. D'Havé, na de verkoop van het klooster verwijderd.

Achter de straatvleugel ligt het eerste kloosterhof, het zogenaamde buitenklooster. Sobere bakstenen kloostergebouwen van twee bouwlagen onder pannendaken rondom een geplaveide binnentuin met beeld van H. Clara in rozenperkje. Ten zuiden lagere vleugel van de eerste kloosterkapel met kleine, uitgebouwde sacristie, voorzien van spitsboogvormig nisje met Heilige Jozefbeeld, onder lessenaarsdak, later ingericht als kleuterschool. In de plint tussen twee vensters van het koor, wijdingssteen met jaartal 1893?. Ten noorden, dienstruimtes zoals keuken. Ten westen, slotklooster: boven getoogde toegangspoort ingebouwde nis met beeld van Heilige Clara; getoogde muuropeningen, bovenverdieping nagenoeg blind.

Ten westen van het buitenklooster bevond zich het slotklooster met omlopende kloostergang onder lessenaarsdak, rondom een begraasde kloostertuin. Getoogde muuropeningen op de begane grond; de oorspronkelijk kleine rechthoekige venstertjes van de slaapcellen zijn in de zuid- en westgevel later (vermoedelijk na de brand van 1955) vervangen door grotere ramen onder betonnen latei. Ten noorden van de binnentuin, kapel met sacristie, cenakel en zogenaamd "hoorzaal". Zuidvleugel aansluitend bij de binnentuin van het buitenklooster, aan de pandgang met twee kleine halfronde aanbouwseltjes van beeldnissen in de gang. Westvleugel met aangebouwde calvariekapel; in de open kapel, beeldengroep van Johannes en Maria aan weerszij van de gekruisigde Christus.

Interieur. Herinrichting tot flatgebouw aan de gang. Op de bovenverdieping is nu nog één gang met de opeenvolging van de verschillende cellen zichtbaar.

  • VAN HULLE M., 100 jaar arme klaren in Eeklo (1893-1993), Jubileumboek n.a.v. een eeuw Klarissenleven in Eeklo en het achtste eeuwfeest van de H. Klara, Eeklo, 1993.
  • VAN CLEVEN J., Neogotisch Eeklo en de Eeklose begraafplaats, Eeklo, 1990.

Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 21n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster van de arme klaren coletinnen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/47985 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.