erfgoedobject

Magdalenakapel

bouwkundig element
ID
59937
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/59937

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Magdalenakapel
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Magdalenakapel. Funderingen en muur van de voormalige Magdalenakapel die in 1944 verwoest werd bij geallieerde bombardementen.

Vanaf 1233 bezat Kortrijk een leprozerie langs de weg van Kortrijk naar Rijsel. Zeker vanaf 1331 was er een kapel verbonden aan de leprozerij, die gewijd was aan de Heilige Magdalena. De oorspronkelijke kapel werd vermoedelijk gebouwd eind 13de eeuw. Tot het laatste kwart van de 16de eeuw gelegen in ommuurd en omgracht domein met reeks andere gebouwen (onder meer ziekenwoningen), boomgaard, groentetuin en wijngaard.

1501: waarschijnlijk ingrijpende herstellingswerken naar aanleiding van brandschade.

Juni en juli 1579: sloop van de kapel in opdracht van het stadsbestuur om vrij schootsveld te verkrijgen.

1606: bouw van nieuwe, ruimere kapel op zelfde plaats in opdracht van stadsbestuur, mogelijk naar ontwerp van Jan Persijn de oude.

1635: inrichten begraafplaats slachtoffers pestepidemie.

1636: bouw van zes dubbelwoonsten voor pestzieken ten westen van kapel, naar ontwerp van Robert Persijn.

Tijdens de 17de en 18de eeuw worden geleidelijk de overige gebouwen op het terrein gesloopt.

1674: ontruiming meubilair.

1761: plaatsen nieuwe toren.

1773: opfrissen interieur.

1784: terrein leprozerie omgevormd tot stedelijke begraafplaats, kapel ingericht als dodenkapel.

1806: heropening van de kapel op initiatief van omwonenden na herstelling van vervallen en geplunderd interieur.

9 mei 1827: weigering om kapel wettelijk te erkennen.

1867-1868: uitbreiding kerkhof in westelijke richting.

1898: bouw kleine sacristie.

1904: vervanging vermoedelijk origineel brandglasraam met afbeelding Heilige Rochus in westgevel door nieuw venster naar ontwerp van Jules Carette (Kortrijk).

Kort vóór 1914 alle kruisen en zerken door stadsbestuur verkocht.

20 februari 1939: bescherming als monument.

1944: het grafveld wordt zwaar beschadigd door geallieerd bombardement; het kerkhof wordt gesloten en afgeschaft. In de nacht van 20 op 21 juli 1944 wordt de kapel grotendeels verwoest, met uitzondering van voorgevel en een gedeelte van de dakconstructie. Enkele kerkelijke attributen worden naar de Sint-Maartenskerk overgebracht. Veel van het roerend patrimonium wordt gestolen vóór de aanvang van het ruimen van het puin. Na het ruimen wordt slechts een klein gedeelte van een zijmuur behouden.

1955: openstelling als stadspark van het heringerichte terrein.

1958: het voorstel om de kapel weder op te bouwen wordt afgewezen.

1961: declassering van de kapel als monument.

1985: opgravingen op de plaats van de kapelruïne, gevolgd door heraanleg als archeologisch park.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief nr. W/00410.
  • DE BÉTHUNE E, e.a., De Kortrijkse leprozerij, in Archeologische en Historische Monografieën van Zuid-West-Vlaanderen, Kortrijk, 1985, p. 6-41.
  • De Magdalenakapel, in Curtricke, 24, 1989, nr. 147, p. 66-71.
  • DESPRIET P., 2000 jaar Kortrijk, Kortrijk, 1990, p. 155-158.
  • VAN HOONACKER E., Duizend Kortrijkse straten, Kortrijk, 1986, p. 310.

Bron: DE GUNSCH A., DE LEEUW S. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T., SCHEIR O & VAN DEN MOOTER M. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IA: stad Kortrijk, Straten A-K, Deel IB: stad Kortrijk, Straten L-Z, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callens, Toon; Scheir, Olivier; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Magdalenakapel [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/59937 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.