erfgoedobject

Hoeve Armengoed

bouwkundig element
ID
60680
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/60680

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historische hoeve zogenaamd "Armengoed" of "Hospitaalgoed". De hoeve is ontstaan in het midden van de 17de eeuw, de eerste vermelding dateert van 1644. Ze behoorde tot de eigendom van het Onze-Lieve-Vrouwehospitaal of armenhospitaal te Kortrijk. Vermoedelijk werd de hoeve toen bewoond door geestelijken.

De gebouwen waren vroeger omgeven door een dubbele omwalling, het woonhuis of opperhof was eveneens omwald en was met een bruggetje verbonden met het neerhof. De omwalling dateert uit het midden van de 17de eeuw. Een register van het Onze-Lieve-Vrouwehospitaal van Kortrijk van 8 juli 1752 vermeld de hoeve als "de behuysde hofstede met de mote alwaer het woonhuys op staet, groot begrepen de wallen rond omme acht hondert vijent' negentigh cleene roen, wesende eene hapte partije palende oost selfs twee volgende partijen weede suyt selfs lant hier naer nr. 12 west noch selfs lant nr. 10 ende noort selfs weede nr. 8". Op de bijhorende kaart zien we de dubbel omwalde hoeve, met name het omwalde woonhuis en het neerhof met naast de dubbele dwarsschuur en de stal nog drie kleinere gebouwen die volgens het kadasteronderzoek gesloopt werden in 1931.

De hoeve is vermoedelijk weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778), als een hoeve met losstaande bestanddelen, in open U-vorm opgesteld. Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843), voorgesteld als een dubbel omwalde hoeve. In 1840-1883 verdwijnt een gedeelte van de buitenwal. Het bruggetje naar het woonhuis wordt gesloopt in 1942-1943. Kadastraal onderzoek toont aan dat het resterende deel van de omwalling deels verdween in 1965 en deels in 2000.

Thans hoeve met open U-vorm. Drie vleugels opgesteld rond een deels verhard, deels onverhard binnenerf met ten noorden het woonhuis met achtergelegen bakhuisje, ten oosten de stal en ten westen de schuur.

Boerenhuis. Het boerenhuis dateert naar verluidt van 1642. Het was vroeger volledig omwald, een restant hiervan is nog zichtbaar aan de linkerzijde van het woonhuis. De motestructuur is bewaard, het woonhuis is nog steeds hoger gelegen dan de schuur en de stal.
Woonhuis van rode verankerde baksteen van negen traveeën en één bouwlaag op een gecementeerde plint. Pannen zadeldak met slanke dakruiter ter hoogte van de deuropening. Rechthoekige muuropeningen met 19de-eeuwse houten T-ramen. Houten luikjes, groen- en witgeschilderd met ruitvormig motief. Rechthoekige, reeds vernieuwde houten deur met gedeeld bovenlicht. Achtergevel met deels gewijzigde muuropeningen en vernieuwd schrijnwerk.

Interieur. Kelder met tongewelf en bakstenen trap, vloer van rode aardewerken tegels. Het woonhuis heeft vijf voutekamers, enkel daar zijn de originele vloeren van rode aardewerken tegels bewaard, tevens twee bewaarde deuren met gedeeld boogvormig bovenlicht. Zolder met intact gebinte, vijf spanten met pen- en gat verbindingen en voorzien van telmerken.

Dubbele dwarsschuur, vermoedelijk uit het midden van de 19de eeuw. Het spant wordt vernieuwd na de brand van 1918. Rode verankerde baksteenbouw van één bouwlaag onder pannen zadeldak. Twee typische rondbogige poorten voorzien van waterlijstjes en twee rechthoekige schuifpoorten met daarboven een laaddeur, uitlopend in dakkapel. Aan de linkerzijde, aangebouwd wagenhuis. Lager volume onder lessenaarsdak.

Uit twee delen bestaande stalvleugel van rode baksteen onder pannen zadeldak. Rechthoekige muuropeningen en twee laaddeuren uitlopend in dakkapelletjes. Het linkergedeelte met asemgaten in de zijgevel is vermoedelijk 19de-eeuws.

Achter het woonhuis, bakstenen bakhuisje en bergplaats.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, primitief plan (1835); mutatieschetsen 207 (1931/schets 15, 1965/schets 15, 2000/schets 501); legger 212 (artikelnrs. 45 en 867).
  • OCMW-archief Kortrijk, Register van het hospitael van OLV tot Cortryck, 8 juli 1752, f. 48r.
  • DEWILDE B., DECALUWÉ C., Bissegem, in Landelijk leven en hoevengids Groot Kortrijk, deel 1, Tielt, 1986, p. 72-74.
  • VAN HOONACKER E., Duizend Kortrijkse straten, Kortrijk, 1986, p. 481-482.

Bron: DE GUNSCH A. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T. & VAN DEN MOOTER M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IIA: deelgemeenten Aalbeke, Bellegem, Bissegem en Heule, Deel IIB: deelgemeenten Kooigem, Marke en Rollegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callens, Toon; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Armengoed [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/60680 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.