erfgoedobject

Dakpannenfabriek De Pottelberg

bouwkundig element
ID
60896
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/60896

Juridische gevolgen

Beschrijving

"Bouwcentrum de Pottelberg", voormalige pannenfabriek. Dieper in gelegen imposant bedrijf gesitueerd langs de spoorlijn Kortrijk-Moeskroen.

Reeds in 1850 is er melding van een pannenfabriek op de Pottelberg. De fabriek wordt reeds aangeduid op de Vandermaelenkaart (circa 1853), ter hoogte van Hoog Mosscher. Dit bedrijf wordt in 1860 de naamloze vennootschap "S.A. Tuilleries du Pottelberg", die voor het eerst in België startte met het mechanisch vervaardigen van sluitpannen. Circa 1910 werd een nieuwe fabriek gebouwd aan de Engelse Wandeling (huidige vestigingsplaats), naar ontwerp van Jules Carette (Kortrijk).
Na een korte onderbreking tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt de productie hernomen. In 1921 sluit de firma aan bij het Kortrijkse Dakpannenkantoor die de producenten van dakpannen in de Kortrijkse regio verenigt. Gedurende deze jaren kende de pannenfabriek een enorme bloei zie onder meer bouw van droogloodsen in 1926. In de jaren 1930 komt er echter een inzinking in de sector. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt de fabriek gedeeltelijk vernield tijdens het bombardement van maart 1942 en moet de productie worden gestaakt. De rest van het bedrijf en in het bijzonder de burelen en documenten, worden vernield in de daaropvolgende bombardementen van 1943 en 1944. Na de Tweede Wereldoorlog wordt de fabriek heropgebouwd en in 1946 wordt opnieuw gestart met de productie.
Naast de grote compoundmachine wordt ook een tweede kleinere machine geïnstalleerd aan de andere zijde van het ketelhuis. Zij werd gebouwd door de firma S.E.M. (Usine Carels et Van Den Kerchove, Gent). Deze machine diende om stroom te leveren tijdens het weekend toen het bedrijf alleen elektriciteit nodig had voor de verlichting van de drooghallen. Tijdens de week was de machine buiten dienst omdat dan de energie zowel voor de productie als voor de verlichting door de grote machine geleverd werd. Zij leverde de elektrische stroom tot 1960, toen de firma aansloot op het distributienet van de elektriciteitsmaatschappij.

Het Kortrijkse Dakpannenkantoor veranderde in 1971 haar naam in Koramic en zij centraliseerde haar dakpannenproductie in de vestiging te Aalbeke met als gevolg dat de productie in de pannenfabriek van de Pottelberg in 1988 wordt stopgezet.

Goed bewaard ensemble van pannenfabriek, hoofdzakelijk uit het interbellum en van vlak na de Tweede Wereldoorlog, onder meer bureaus en karakteristieke droogloodsen met langgerekte vorm van rode baksteen onder pannen schilddaken. Ten zuidoosten resten van aanvoerspoor voor klei aangelegd op hoog betonnen viaduct. Ten westen stoommachinekamer met goed bewaard machinepark, onder meer stoommachines en elektrische toestellen; schoorsteen.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archiefnr. W/001832.

Bron: DE GUNSCH A. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T. & VAN DEN MOOTER M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IIA: deelgemeenten Aalbeke, Bellegem, Bissegem en Heule, Deel IIB: deelgemeenten Kooigem, Marke en Rollegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callens, Toon; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dakpannenfabriek De Pottelberg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/60896 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.