erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Antonius

bouwkundig element
ID
70614
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70614

Juridische gevolgen

Beschrijving

Centraal in het gehucht gelegen, classicistisch zaalkerkje, met omhaagd, omringend kerkhof, heden buiten gebruik en met gras begroeid. Een algemeen restauratieplan van 1922, bewaard op de Dienst voor Stadswerken, toont aan weerszijden van de kerk ijzeren hekken ter afsluiting van het kerkhof. De kerk werd beschermd als monument, het kerkhof als landschap bij Koninklijk Besluit van 22 oktober 1975; het orgel werd eveneens beschermd als monument bij Koninklijk Besluit van 9 december 1975.

Historiek

Houtem kreeg door toedoen van de abdij van Ter Kameren al zeer vroeg een eigen kapel, gelegen aan de baan naar Vilvoorde zoals blijkt uit het Kaartboek van de abdij van 1719. In 1775 werd een nieuwe kapel, de huidige kerk, gebouwd tijdens het beheer van abdis Serafina Snoy, wiens wapenschild boven de kooringang bewaard bleef.

Beschrijving

Eenvoudig, georiënteerd zaalkerkje van 1775. De plattegrond vertoont een éénbeukig schip van vier traveeën met ingebouwde westtoren onder ingesnoerde leien naaldspits en een lager koor van één rechte travee met driezijdige sluiting en aangebouwde sacristie. Het geheel is opgetrokken uit zandsteen op een lage plint, grotendeels van ijzerzandsteen; leien bedaking. De westgevel onder bekronend driehoekig fronton bevat een eenvoudige rechthoekige poort onder een blind rondboogveld, gevat in een classicistische entablementomlijsting; de heden niet meer zichtbare neuten hadden naar verluidt als opschrift "ANNO" "1775"; hogerop is een steekboogvenster in een omlijsting met druiplijst en flankerende voluten. De ingebouwde toren is zwaar verankerd en heeft steekbogige galmgaten. De rest van de kerk vertoont eenvoudige steekboogvensters in vlakke, arduinen of zandstenen omlijsting en steigergaten.

Interieur

Sober bepleisterd en beschilderd interieur met tongewelf voorzien van gestucte gordelbogen, straalgewelf in het koor. In het begin van de jaren 1970 werd het interieur gewijzigd: het altaar werd gedemonteerd, er werd een lambrisering van planchetten geplaatst en de bevloering werd vernieuwd.

Mobilair. Schilderijen: De Emmaüsgangers, 18de eeuw.

Beeldhouwwerk: Houten Sint-Antonius, 1775, Walter Pompe.

Meubilair: gedemonteerde, gedateerde biechtstoel van 1717, biechtstoel in Lodewijk XVI-stijl, einde achttiende eeuw; orgel van Guillaume Davidts (Antwerpen), bouwjaar 1742 volgens inscriptie, kast van 1711.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen, Ruimtelijke Ordening, Huisvesting Vlaams-Brabant en Monumentenzorg, Beschermingsdossier Steenhoeve en beschermingsdossier Sint-Antoniuskerk.
  • Stadswerken Vilvoorde, Archief gemeentegebouwen: bouwplannen.
  • FAUCONNIER A. & ROOSE P. 1975: Het historisch orgel in Vlaanderen, deel IIa, Brabant, Arrondissement Halle-Vilvoorde, Brussel, 416-418.
  • VERBESSELT J. s.d.: Het parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13e eeuw. Deel XI. Tussen Zenne en Dijle, Pittem, 72.

Bron: KENNES H. met medewerking van STEYAERT R. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Vilvoorde, Deelgemeenten Vilvoorde en Peutie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB1, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Waarnemingen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Antonius [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70614 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.