erfgoedobject

Tempeliershoeve

bouwkundig element
ID
88285
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88285

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Tempeliershoeve
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Belangrijke, historische hoeve met losse bestanddelen gelegen rondom een heden verhard erf. Voormalig centrum van één van de vele heerlijkheden op het grondgebied van Ruddervoorde, met name het Hof van Ruddervoorde. Het was wellicht de belangrijkste heerlijkheid en was voornamelijk aan de westzijde van het huidige dorpscentrum gelegen. Een eerste familie die de heerlijke rechten van het Hof had, was de familie de Riderfort, waarvan de leden leefden tussen 1127 en 1255. De belangrijkste van hen was Gerard de Ridefort die tussen 1184 en 1189 Grootmeester van de Tempeliersorde was. Wellicht verleende het ambt van deze bewoner van het hof de naam aan de hofstede. De tweede familie die de heerlijkheid in handen heeft, is de familie de Doys.

Historiek

16de eeuw. Voor het eerst afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601): op een gebogen zijtracé van de Torhoutsestraat staat een groot, omwald gebouw met als naam "Hof van Ruddervoorde".

18de eeuw. Op de ommeloper van Ruddervoorde van 1724-1729 vermeld als "'t Casteel van 't hof". Op de Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op het initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), zogenaamd "Maison de Campagne 't ? Hof" en afgebeeld als landhuis in een totaal aangelegd park.

19de eeuw. Het primitief kadasterplan (circa 1835) vermeldt als benaming de "Hofstede 't Hof", gelegen in de knik van de straat in een uitgebreid netwerk van omwallingen met onder meer een bijhorende moestuin en boomgaard. De eigenaar is een zekere Karel Nieuwland van Gent, de gebruiker Pieter Dumont. Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) vermeldt als "Le Jardin ferme".
In 1857 geeft het kadaster burggraaf Mauricius de Nieulandt, een Antwerps generaal, als eigenaar op. Hij laat de verschillende kleine omwallingen verleggen tot één smalle omwalling rondom het erf, verwijdert de moestuin, breekt het bestaande woonhuis af, bouwt een nieuw woonhuis in meer oostelijke richting, en vergroot de bestaande stal. In het begin van de jaren 1880 worden door de burggraaf het woonhuis, de stal en de schuur nogmaals vergroot.

20ste eeuw. In 1928 registreert het kadaster de demping van de noordelijke omwalling. Recent zwaar gerenoveerd o.m. het herbouwen van het woonhuis naar oorspronkelijk model, doch links met kleine uitbreiding onder een zadeldak (ter vervanging van een aangebouwd volume van één travee onder een plat dak). Tevens herbouwen van de langwerpige schuur aan de zuidkant van het erf.

Beschrijving

Erf toegankelijk via twee gelede, bakstenen pijlers onder piramidale natuurstenen bekroning. In de rechterpijler zit een rondboognisje van gesinterde baksteen met kruisje, afgesloten door een glazen deurtje.
Aan de westzijde, langwerpig boerenhuis van anderhalve bouwlaag en zes traveeën onder een zadeldak met Vlaamse pannen met centraal een dakruiter. Vernieuwd schrijnwerk. Noordelijk stal/schuurvolume onder een overkragend, pannen zadeldak, deels opgebouwd uit een houten beplanking met staldeuren; tevens dubbele poorten. Zuidelijk gelegen, voormalige dwarsschuur, heden met in de zuidgevel ingevoegde vensteropeningen. Het erf zelf is volledig heraangelegd en voorzien van een grinten oprijlaan. Nieuw aangeplante boomgaard.

  • Bibliotheek Heemkundige Kring Ruddervoorde, Oude foto's: Tempeliershoeve.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Ruddervoorde, 1857/6, 1885/118, 1928/63.
  • Provinciale Bibliotheek Tolhuis Brugge: Ruddervoorde, Iconografie.
  • Rijksarchief Brugge, Landmetersarchief Peper (16de-18de eeuw), nr. 401: Ommeloper van de parochie Ruddervoorde, naar Cornelis Verhaeghe, J. Ghuuse, Simon Vandewalle, 1724-1729, 1e kohier, 2e en 14e begin.
  • Het Tempeliershof te Ruddervoorde, in De Merel, jg. 19, nr. 2, 1989, p. 66-67.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Tempeliershoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88285 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.