Teksten van Hof te Zierbeek

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39020

Hof te Zierbeek (herinventarisatie 2012) ()

Gesloten hoeve in kern mogelijks opklimmend tot de 17de eeuw, voornamelijk met een 18de- en 19de-eeuws uitzicht. Reeds in 1172 vermeld als woonplaats van het geslacht Sirebeke, in de 15de eeuw toebehorend aan de familie Was en in 1497 eigendom der heren van Gaasbeek die vanaf dan eigenaars werden van Zierbeek.

In de 18de eeuw weergegeven op de Ferrariskaart (circa 1770-1778) als pachthoeve "Sierenbeeck", aan straatzijde was de gesloten hoeve afgesloten met muur in plaats van de huidige stal. De grote langsschuur is gedateerd op de posten van de deur "1751". De stalling aan de straatzijde ten noordoosten is gedateerd "1788". De hoeve was in haar huidige ordonnantie al weergegeven op het primitief kadaster in 1829 en was toen eigendom van de Fourneaux (de Cruquenbourg). Ten westen van de hoeve lag een tuin en ten zuidwesten een boomgaard. In de 19de eeuw gebeurden er nog wijzigingen aan de hoeve, zo is de zuidwestelijke stal gedateerd "1881", met gebruik van 18de-eeuwse gerecupereerde hardstenen deuromlijstingen.

Verankerde bakstenen gebouwen rond een gekasseid erf: woonvleugel met boerenburgerhuis ten noordoosten, stal ten zuidoosten, tweede stal ten zuidwesten en de langsschuur ten noordwesten. Toegang tot het erf ten zuidoosten, via een rechthoekige poortdoorgang (schuifpoort) onder zadeldakje geflankeerd door twee schamppalen. Ten noordoosten van de hoeve apart gelegen langsschuurtje.

De woonvleugel ten noordoosten heeft links een kleine éénlaagse stal en schuur, centraal het oude boerenburgerhuis en rechts een éénlaagse uitbreiding van de woning. Onderkelderd en verankerd bakstenen boerenburgerhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder een geknikt zadeldak met nieuwe mechanische pannen (nok dwars op de straat) op geprofileerde daklijstbalkjes. Lijstgevel in oorsprong met dubbelhuisopstand (de centrale deur is gedicht) met rechthoekige in oorsprong beluikte vensters, op de bovenverdieping met diefijzers, op het gelijkvloers oorspronkelijk kruiskozijnen (zie dubbel ontlastingsboogje). Rondbooglaadvenster boven de nu verdwenen deur. Omlijstingen van arkose, lekdrempels van blauwe hardsteen (behalve voor de vensters met diefijzers). Het venster links beneden met een vernieuwde hardstenen latei. Centraal boven het rondboogvenster vernieuwd laadvenster. Vernieuwd schrijnwerk. Zandstenen steigergaten, vernieuwde houten kroonlijst op modillons. Lagere (één bouwlaag) bepleisterde en witgeschilderde noordgevel.

Rechts hiervan aanpalende latere uitbreiding van het boerenburgerhuis opklimmend tot de 18de eeuw (?), op een licht verhoogde begane grond, van vijf traveeën (?) en één bouwlaag onder een geknikt zadeldak (nieuwe mechanische pannen), aan de oostzijde afgewolfd. Volgens de inventarisatie uit de jaren 1970 werd deze vleugel in 1944 verbouwd. Waarschijnlijk gewijzigde gevelordonnantie met steekboogvormige gevelopeningen, de deur en twee vensters met zandstenen omlijsting met negblokken. Alle vensters met bakstenen ontlastingsboogje, en blauwe hardstenen lekdrempels. De deur heeft een zandstenen latei en hardstenen tussendorpel. Oorspronkelijk beluikt, vernieuwd schrijnwerk. Twee later ingebrachte dakvensters. Vernieuwde houten kroonlijst op modillons. West- of straatgevel met zandstenen plint en hoekblokken en twee rechthoekige muuropeningen. Noordgevel met recente aanbouwsels. Tussen het boerenburgerhuis en de schuur éénlaagse stal en schuur of opslagruimte van vier zichtbare traveeën onder een zadeldak met mechanische pannen. Twee rechthoekige poorten onder I-balken, rechthoekige deur en venster onder houten lateien en een laadvenster onder lessenaarsdak; bewaard schrijnwerk.

Grote langsschuur ten noordwesten van vijf (?) traveeën onder een zadeldak met kunstleien, aandaken en vlechtingen (nok evenwijdig met de straat). Lichtgleuven in de zijpuntgevels. Aan de erfzijde overkragende dakrand (mechanische pannen) op houten consoles. In de erfgevel een rondboogdeur met een zandstenen omlijsting met negblokken, uitstekende sluitsteen en imposten. Op de posten gedateerd "1751". Erboven bakstenen rondbogige niskapel met Onze-Lieve-Vrouwbeeld.

Ten zuidwesten stal van anderhalve bouwlaag onder zadeldak met mechanische pannen (nok schuin ten opzichte van de straat), gecementeerde plint. De stal is gedateerd in de westgevel met gesinterde baksteen "1881", hieronder een lege rondboognis van gesinterde baksteen. Eén laadvenster onder lessenaarsdak. Gewijzigde gevelordonnantie met veelal later ingebrachte kleine rechthoekige vensters onder betonnen lateien, rechthoekige zoldervensters met blauwe hardstenen lekdrempels, en steekboog- en schouderboogvormige deuren met een vlakke blauwe hardstenen omlijsting (sommige met steenhouwersmerken). Twee rechthoekige poorten. Interieur met bakstenen troggewelfjes tussen I-profielen.

Ten oosten, tegen de straat, éénlaagse stal onder zadeldak met Vlaamse pannen (nok evenwijdig aan de straat). Gecementeerde plint, de zuidwestelijke hoek is afgerond. Aan de erfzijde rechthoekige gevelopeningen met blauwe hardstenen lekdrempels en lateien, diefijzers voor de vensters. Bakstenen ontlastingsboogjes. Eén rondboogdeur zonder omlijsting, bakstenen boog, corresponderend met dito deur aan de straatzijde. Hier echter een (gerecupereerde?) arkose sluitsteen onder waterlijst en arkose imposten. Op de sluitsteen is een hartvorm met hierin jaartal "1788" uitgehouwen. Op de linkerimpost rechthoek met uitgespaarde hoeken, hierin "17". Rechterimpost dusdanig beschadigd dat het getal verdwenen is. Lijstgevel aan straatzijde bekroond door bakstenen getrapte baksteenfries.

Ten noorden vrijstaande langsschuur onder zadeldak met golfplaten (nok evenwijdig aan de straat). In de zuidelijke puntgevel rechthoekige poort met rechthoekig laadvenster erboven. In de straatgevel verluchtingsgaten.

De hoeve werd ten noordwesten uitgebreid met recente stallen en loodsen.

  • Lindemans P. 1953: De Pachthoven van Sint-Martens-Lennik, Eigen Schoon en De Brabander, 36, 118-144.

Auteurs:  Thomas, Hans; Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hof te Zierbeek [online], https://id.erfgoed.net/teksten/142128 (geraadpleegd op ).


Hof te Zierbeek ()

"Hof te Zierbeek", in 1172 vermeld als woonplaats van het geslacht Sirebeke; in 1497 eigendom der heren van Gaasbeek; heden is het een gesloten hoeve met ruime, geplaveide binnenplaats afgezet met gebouwen uit de 17de-18de en 19de eeuw.

Overluifelde inrijpoort naast de met dropmotief afgewerkte stalvleugel aan de straatkant, uit de 19de eeuw, met een voetgangersdoorgang: bakstenen rondboog met hergebruikte sluitsteen van arkose gedateerd 1788, en gelijksoortige imposten met onvolledig jaartal 17/(41).

De haakse woonvleugel omvat een "hooghuis" van twee brede traveeën uit de 17de eeuw, en een in 1944 verbouwde vleugel met verhoogde begane grond, opklimmend tot de 18de eeuw (?). Zeer mank hooghuis afgedekt met een zadeldak (pannen en kunstleien) op geprofileerde daklijstbalkjes en voorzien van een houten laadvenster. Voorgevel voorzien van twee rechthoekige venstertjes, een rondboograam en twee voormalige kruiskozijnen, alle in omlijstingen van arkose met negblokken. In de lage achtergevel, houten kozijnraampjes. Het éénlaags gedeelte is afgedekt met een zadeldak op houten modillons en heeft grotendeels vernieuwde muuropeningen, onder meer nieuwe dakkapellen en bakstenen steekbooglateien voor de vensters met oude zandstenen posten. De steekboogdeur werd eveneens vernieuwd.

De stalvleugels dateren uit de 19de eeuw (zijgevel gedateerd 1881 door middel van gesinterde steen) doch bewaren, vooral in de zuidgevel, hergebruikte deuromlijstingen van arduin: een met mijterlatei en vijf met steekbooglateien (18de eeuw).

Ruime langsschuur van baksteen, op het zandstenen rondboogdeurtje aan de erfzijde gedateerd 1751 op de imposten. Zijgevels met vlechtingen, gecementeerd aandak, top- en schouderstukken.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hof te Zierbeek [online], https://id.erfgoed.net/teksten/39020 (geraadpleegd op ).