Historiek en context

Woon- en handelspand in neoclassicistische stijl, met een pakhuis in de Pelgrimstraat, gebouwd in opdracht van de heer P. Van de Wouwer, naar een ontwerp door de architect Ernest Pelgrims uit 1906, uitgevoerd in 1907. De ijzerhandel “In ’t Tafeltjen Rond”, uitgebaat door Eug. Van Uffelen en P. Van de Wouwer, handelde in ijzerwaren, gereedschappen, sloten, keukengerei, weegschalen en gewichten. Eerder was de zaak gevestigd aan de Grote Markt, in het bouwblok van Suikerrui, Paardenstraatje en Gildekamersstraat. Dit werd in 1907 ontruimd, gesloopt en vervangen door een plantsoen, in het kader van de vrijmaking van het Stadhuis. Voor de bouw van de nieuwe winkel aan de Oude Korenmarkt, verdween een in kern traditioneel diephuis genaamd "de Ooievaar", eertijds met renaissancepoortje, uit de tweede helft van de 16de eeuw. Jean Clerinx-Soetendael liet de trapgevel van twaalf treden met tweeledige top en overhoeks topstuk in 1843 in neoclassicistische stijl aanpassen tot een lijstgevel; in opdracht van de antiquaar P. Kockx-De Decker, bracht de architect Jean Le Roij in 1870 een winkelpui aan. Voor de bouw van het achter aanpalende pakhuis in de Pelgrimstraat, werden twee bestaande panden gesloopt.

Het woon- en handelspand “In ’t Tafeltjen Rond” behoort tot het rijpe oeuvre van Ernest Pelgrims, die actief was vanaf omstreeks 1890, tot zijn overlijden in 1927. Hij staat vooral bekend voor residentiële architectuur, die tijdens de jaren vóór de Eerste Wereldoorlog evolueerde naar een pompeuze beaux-artsstijl. Belangrijke realisaties zijn het hotel Vanden Bussche aan de Arthur Goemaerelei, en het pittoreske kasteel Nottebohm in cottagestijl te Brecht. Een representatief voorbeeld van bedrijfsarchitectuur uit deze periode is de imposante Société Coloniale Anversoise uit 1912, waarvan enkel het pakhuis aan de Tabakvest nog bestaat. Uit het vroege interbellum dateert het monumentale gevelfront van het warenhuis Grand Bazar aan de Groenplaats, dat Pelgrims samen met Edouard Van Opstal ontwierp.

Architectuur

Woon- en handelspand

Rijhuis van vijf traveeën, drie bouwlagen en een entresol, onder een mansardedak (nok loodrecht op de straat, leien). De bepleisterde en beschilderde lijstgevel rust op een volledig opengewerkte onderbouw, die begane grond en entresol beslaat. Van deze winkelpui met middenportaal is de structuur van hardstenen hoekpijlers en geringde, gietijzeren kolommen bewaard. Het gevelontwerp toont decoratief schrijnwerk, bewerkte lateien op kraagstenen, geajoureerde boogzwikken op de entresol, en een gevelbreed balkon met smeedijzeren borstwering, hoekpostamenten en -consoles als bekroning. De bovenbouw beantwoordt aan een regelmatig ordonnantieschema, geleed door het tot puilijst ingekorte balkon en een waterlijst, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters. Schijnvoegen en vlakke omlijstingen accentueren de eerste verdieping; recente smeedijzeren borstweringen. Op de tweede verdieping legt een balkon met balustrade en consoles de klemtoon op de middenas; vensters met individuele lekdrempel en waterlijst. Een klassiek hoofdgestel met een gelede architraaf, vlakke fries en houten kroonlijst op klossen vormt de gevelbeëindiging; drie houten dakkapellen met een sluitsteen en een gebogen waterlijst op consoles.

Pakhuis

Pakhuis van vier/drie traveeën en vijf bouwlagen onder een pseudo-mansarde. De lijstgevel heeft een parement uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband met knipvoegen, gebruik van blauwe hardsteen voor de bewerkte plint, en witte natuursteen voor de vensterposten, kraagstenen en lekdrempels. Het regelmatige ordonnantieschema is opgebouwd uit registers van rechthoekige muuropeningen, overspannen door ijzeren I-balken met rozetten, op bewerkte lekdrempels met spuwer. Axiaal van opzet, wordt de opstand in de brede middentravee gemarkeerd door vijflichten met bewerkte pijlers. Inrijpoort in de tweede en deur in de laatste travee. Een gecementeerde fries vormt de gevelbeëindiging; de oorspronkelijke houten kroonlijst op klossen is vernieuwd.

Interieur: betonnen balken en vloeren rustend op gietijzeren vleugelzuilen met dekplaat, waarvan de doorsnede vermindert naar gelang de verdieping. Op de zolder werd omstreeks 1975 een oude ijzeren hijsinstallatie geregistreerd.

Stadswoning kant Oude Koornmarkt nummer 29:

Dubbelhuis van vijf traveeën en drie verdiepingen + entresol, onder pseudomansardedak (leien) met houten dakkapellen; bouwaanvraag van 1906 naar ontwerp van architect Ernest Pelgrims.

Lijstgevel, werd licht vereenvoudigd en aangepast tijdens latere cementering. De benedenbouw behield de gietijzeren geringde zuilen die de ingang cantonneren. Bovenbouw gemarkeerd door vlakke druiplijsten en door geblokte penanten op derde bouwlaag Balkon op consoles voor middenvenster van de hoogste verdieping Rechthoekige vensters in omlijsting van platte banden. Ten slotte gelede architraaf, verdiepte fries en kroonlijst op klossen.

Gevel langs de Pelgrimstraat nummer 2:

Voormalig ijzermagazijn 'Tafeltje Rond', eveneens in 1906 gebouwd naar ontwerp van architect E. Pelgrims, bouwheer P. Van de Wouwer.

Bakstenen lijstgevel van drie traveeën en vijf bouwlagen, bekroond door een houten kroonlijst op klossen. Rechthoekige muuropeningen ontlast door ijzeren I-lateien op karbeeltjes; bevestigingsbouten in rozetvorm; lekdrempels met geaceentueerde druipgleuf. Middelste traveeën van de bovenbouw uitgewerkt als veellichtsvensters met natuurstenen deelelementen. Vleugeldeur met bovenlicht.

Interieur: heden (?) betonnen balken en vloeren rustend op gietijzeren vleugelzuilen met dekplaat (waarvan de doorsnede vermindert naar gelang de verdieping); op zolder, oude ijzeren lift.