Teksten van Kapel van Steenvoort

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70599

Kapel van Steenvoort ()

Kapelletje van Stee(n)voort, in 1633 gebouwd op de plaats waar tot 1578 het begijnhof gelegen was.

Historiek

Dit begijnhof, zogenaamd "Ten Troost" werd opgericht buiten de omwalling in de dertiende eeuw, vermoedelijk circa 1239. In 1469 werd het gedeeltelijk omgevormd tot karmelietessenklooster; na de afbraak in 1578 in het kader van de stadsverdediging tijdens de godsdiensttroebelen, trokken de karmelietessen en de begijnen zich terug binnen de stad; de karmelietessen verhuisden, na een tijdelijk verblijf in Mechelen in 1586 naar "Den Troost" in de Trooststraat/Leuvensestraat, de begijnen vestigden zich eerst in de Lange Molenstraat en in het begin van de zeventiende eeuw nabij de kerk Onze-Lieve-Vrouw van Goede Hoop.

Op de plaats van het oorspronkelijke begijnhof werd in 1633 een kapel opgericht ter herdenking, volgens L. Biesemans door bouwmeester Valentijn Guilemijn; na een algemene restauratie naar ontwerp van architectenbureau Storme - Stormenbaum - Van Ranst in opdracht van AKZO Coatings NV, werd ze opnieuw ingehuldigd op 18 januari 1991, zie herdenkingsplaat.

Beschrijving

Haaks op de straat ingeplante zandstenen kapel op rechthoekige plattegrond onder pannen zadeldak; ze is gelegen op een rechthoekige sokkel, iets boven het huidige straatniveau, op een deels ommuurd perceel; flankerende platanen. De pui voor de kapel met aan weerszijden enkele treden zou zijn aangebracht in 1853. Vrij eenvoudige constructie met puntgevel voorzien van schouderstukken, rondboogdeur en rechthoekige vensters, getralied in de zijgevel, alle in zandstenen, kwarthol geprofileerde omlijsting; top gemarkeerd door spitsboognisje met recent beeld van Onze-Lieve-Vrouw en blinde oculus.

Bepleisterd interieur, deels met schijnvoegen; zwart/rode tegelvloer en geschilderde, tweetalige opschriften: "Dit capelleken is hier opgericht tot eeuwige gedachtenisse van het vermaerd clooster en kerke der religieuse carmeliterssen van O.L.Vrouwe ten Troost, hetwelk nu in Vilvoorde is getransfereerd en naer 110 jaeren op plaatse gestaan te hebben, door de goddeloose beeldstormers is verwoest en verbrand geweest, den 12 februari van het jaer ons heere 1578".

  • BIESEMANS L. s.d.: Onze-Lieve-Vrouw-ten-Troost te Vilvoorde (1239-1830): een synthetische en kritische benadering, s.l..
  • BIESEMANS L. 1990: Vilvoorde: ons heden is zijn verleden. Van begijnen en karmelietessen, Vilvoorde.
  • CALDERON A. 1993: Historiek der straten van Vilvoorde, Leuven, 315-316.
  • LAUWERS J. 1976: Peutie en zijn voormalig begijnhof van Steenvoort, Peutie, 39-58.

Bron: KENNES H. met medewerking van STEYAERT R. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Vilvoorde, Deelgemeenten Vilvoorde en Peutie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB1, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kapel van Steenvoort [online], https://id.erfgoed.net/teksten/70599 (geraadpleegd op ).


Kapel van Steenvoort ()

Klein rechthoekig traditioneel gebouw onder pannen zadeldak, uit het einde van de 16de-17de eeuw, heden opgenomen in de omheiningsmuur van een fabriek.

Oprichting ter herinnering aan de nieuwe vestiging van het Karmelietessenklooster te Vilvoorde, nadat het oorspronkelijke te Steenvoorde "na 110 jaeren op plaatse te hebben gestaan door de Goddeloose beeldstormers is verwoest en verbrand geweest", 12 februari 1578 (zie opschrift).

Zandstenen puntgevel afgewerkt met schouderstukken; in de geveltop, een gedicht oculus en een laat-gotisch getinte accoladeboognis met ingeschreven driepasmotief (hergebruikt?). Getralied rechthoekig venstertje met kwarthol geprofileerde stijlen en rondboogdeurtje met zelfde beloop, deels opgenomen in de sokkel. Rechthoekig venster met diefijzers in de zuidzijgevel.

Mobilair. Madonna met Kind, volkskunst.


Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in Belgiƫ, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kapel van Steenvoort [online], https://id.erfgoed.net/teksten/40849 (geraadpleegd op ).